Corona Virüsü (Koronavirüs) Nedir?
Bu yeni tip corona virüs solunum yolu enfeksiyonuna neden olan ve insandan insana geçebilen bulaşıcı bir virüstür. Bulaş kat sayısı oldukça yüksek ve ölümcül olabilmektedir.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından virüsün resmi adı SARS-CoV-2 olarak adlandırılmıştır. World Health Organization virüsün neden olduğu hastalığı tanımlamak için COVID-19 terimini kullanmaktadır.
30 Ocak 2020'de CoViD-19, DSÖ (Dünya Sağlık Örgütü) tarafından küresel bir sağlık acil durumu ilan edilmiştir. 11 Mart 2020 tarihinde ise virüs "pandemi" olarak ilan edilmiştir.
Pandemi Nedir?
Pandemi; dünyada birden fazla ülkede veya kıtada, çok geniş bir alanda yayılan ve etkisini gösteren salgın hastalıklara verilen genel isimdir.
Corona virüsü nasıl çıktı?
2019'un Aralık ayının başlarında ilk kez Whuan'da ortaya çıkan ve Whuan'daki yetkililer tarafından "Whuan coronavirüsü ismiyle tanımlanmıştır. Whuan'ın güneyindeki Whuan Güney Çin Deniz Ürünleri Şehir Pazarında ilk çıktığına inanılmaktadır.
Corona Belirtileri Nelerdir?
En yaygın semptomlar;
- öksürük
- yüksek ateş
- kas ve eklem ağrısı
- tat ve koku kaybı
- nefes darlığı
Daha az yaygın semptomlar;
- boğaz ağrısı
- baş ağrısı
- ishal, mide bulantısı ve kusma gibi gastrointestinal belirtiler
- el ve ayak parmaklarında renk değişikliği
- cilt döküntüsü
Corona belirtileri ne zaman başlar?
Solunum ya da temas yöntemiyle enfekte olan Corona virüsü, gösterdiği belirtiler en geç 2 hafta içerisinde anlaşılmaktadır. Topluluk içerisinde ağzını kapatmadan hapşıran kişilerin bulunduğu ortama kolayca yayabileceği virüs, eller aracılığıyla da kolayca aktarılabilmektedir.
Corona belirtileri gün gün Nelerdir?
Birinci gün: Hastalarda, ateş yükselir, kas ağrısı ve kuru öksürük ortaya çıkar. Bununla birlikte yorgunluk da yaşanabilir. Küçük bir azınlıkta ise bir veya iki gün boyunca ishal veya bulantı görülebilir.
Beşinci gün: Enfekte olan kişinin kronik hastalığı varsa ya da yaşlıysa nerfes darlığı olarak da bilinen dyspnea ortaya çıkabilir. Bu durumda nefes almak gittikçe zorlaşır. Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri, maruziyetten iki ile 14 gün sonra ortaya çıkan semptomların ateş, öksürük ve nefes darlığı olduğunu söylüyor.
Yedinci gün: Bazı hastalar enfekte olmalarının yedi gün ardından hastaneden yatmalarını gerektiren şiddetli bir nefes darlığı yaşayabilirler. Sağlık kuruluşları, sürekli göğüs ağrısı, nefes darlığı yaşayan ve yüzü ve dudakları mavimsi bir renge dönen hastaların acil bir şekilde tıbbi yardım alması öneriyor. Diğer taraftan, yedinci gün, hastaların büyük çoğunluğu için - yaklaşık yüzde 85'i - semptomların azalmaya başladığı ve izolasyondan çıkmanın bir olasılık olduğu noktadır.
Kimler risk altında?
65 yaş üstü kişiler, kronik hastalığı olanlar, obezite sorunu olan insanlar risk grubundadır. Aşağıdaki hastalıklara sahip kişiler koronavirusten korunma için daha fazla önem alması gerekmektedir.
- kanser
- KOAH
- kronik böbrek hastalığı
- tip 2 diyabet
- kalp yetmezliği, koroner arter hastalığı gibi ciddi kalp rahatsızlıkları
- vücut kitle indeksi (BMI) 30 veya daha yüksek olan kişiler
- sadece risk grubundaki kişiler değil herkes koruyucu önlemlere uymalıdır.
Maske Nasıl Takılır?
- Maskeyi takmadan önce eller en az 20 saniye, su ve normal sabunla yıkanır.
- Maskenin katlı kısmı dış tarafta kalacak şekilde tutulur.
- Metal şerit burun köprüsünün zerine gelecek şekilde takılır.
- Maskenin üst tarafındaki metal şerit burun köprüsünün üzerine hafifçe bastırılarak yerleştirilir.
Maske Nasıl Çıkarılır?
- Maske burun, ağız ve çeneyi içine alan, yoğun kirlenmenin gerçekleştiği ön kısmına dokunulmadan çıkarılmalıdır.
- Lastikli ise kulak arkasındaki lastiklerden, ipli ise önce ense bölgesindeki alt ipleri, sonra başın arkasındaki üst ipleri çözülerek çıkarılır.
- Çıkarılan maske lastiklerinden veya iplerinden tutularak, çevreyi ve doğayı kirletmemesi için çöpe atılır ve çöpün sürekli kapalı kalması sağlanır.
- Maskeyi çıkardıktan sonra eller en az 20 saniye, su ve normal sabunla yıkanır.
Koronavirüsten korunma yolları
- Ellerinizi sık sık, 20 saniye süreyle su ve sabunla yıkayın.
- Su ve sabun bulunamıyorsa, alkol bazlı bir el dezenfektanı kullanın.
- Kirli ellerle ağzınıza, burnunuza ve gözlerinize dokunmayın. Hastalarla aynı tabaktan yemek yemek, aynı bardağı paylaşmak veya yakın temastan kaçının.
- Öksürürken veya hapşırırken, ağzınızı ve burnunuzu kağıt mendille kapatın, ardından mendili mutlaka çöpe atın.
- Riskli bölgelere seyahat edilmesi gerekiyorsa hayvanlarla temas öncesi ve sonrası düzenli olarak ellerinizi yıkayın.
- Kapı kolları ve oyuncaklar gibi sık dokunulan yüzeyleri temizleyin ve dezenfekte edin.
- Çiğ ya da iyi pişmemiş hayvan ürünlerini tüketmeyin.
- Hasta hayvanlarla temastan kaçının.
